شاید گاهی اوقات احساس کرده باشید که دهانتان به شدت خشک است. پس از تحقیقات و آزمایشات مختلف ثابت شده که علت خشکی دهان می تواند یکی از موارد زیر باشد :
1. عفونت
2. آسیب های عصبی
3. استفاده از داروهایی مثل داروی فشار خون بالا ( کلونیدین1 )، داروی زخم معده ( پری لوسِک2 )، آنتی هیستامین ها، تحریک کننده ها مثل آمفتامین3 و داروی گوارشی مثل آتروپین4.
4. داشتن نوعی التهاب مفاصل
کمبود بزاق دهانموجببروز این عوارض می گردد :
1. درد دهان و گردن
2. عفونت
3. اشکال در صحبت کردن و خوابیدن
4. پوسیدگی دندان
5. اشکال در بلع غذا؛ زیرا بزاق موادغذایی را لیز کرده و باعث عبور آنها از مجرای گلو می شود.
تا موقعی که میکروارگانیسم های طبیعی محیط دهان وجود داشته باشند، باکتری که باعث خشکی دهان می شود رشد نخواهد کرد. اما در بعضی افراد برای از بین بردن باکتری های مولد خشکی دهان ، بایستی آنتی بیوتیک هایی مثل مترونیدازول5 و کلاری ترومایسین6 به مدت دو هفته مصرف شوند.
اگر با مصرف این آنتی بیوتیک ها خشکی دهان برطرف نشود، بایستی تحت نظر پزشک قرص پیلوکارپین7 5 میلی گرمی را چهار بار در روز مصرف کرد. اما این دارو باعث افزایش تعریق، تهوع، آبریزش بینی، احساس سرما، سرگیجه و تکرر ادرار خواهد شد.
همچنین ممکن است پزشک توسط یک دستگاه الکتریکی مخصوص، باعث تحرک ترشح بزاق از غدد بزاقی موجود در دهان شود.
پی نوشت :
1-clonidine
2-prilosec
3-amphetamine
4-atropine
5-metronidazole
6-clarothromycin
7-pilocarpine
بخشی از علم شیمی که به مطالعه و بررسی هیدروکربن ها و مشتقات آن میپردازد، شیمی آلی نامیده می شود به همین دلیل به آن شیمی ترکیبات کربنی نیز گفته میشود. تعداد ترکیباتی که دارای کربن هستند چندین برابر بیشتر از تعداد ترکیبات بدون کربن است. این مواد آلی در خانوادههای مختلف قرار میگیرند، و معمولاً در بین مواد معدنی، همتایی ندارند. مولکولهای آلی شامل هزاران اتم شناخته شدهاند، و ترتیب قرار گرفتن اتمها حتی در مولکولهای نسبتاً کوچک بسیار پیچیده است. یکی از مسایل اصلی در شیمی آلی، آگاهی از طرز قرار گرفتن اتمها در مولکولها و یا تعیین ساختمان ترکیبات است. از آنجا که امروزه بیشتر از ده میلیون ترکیب شناخته شده کربن وجود دارد و هر سال به این تعداد نیم میلیون ترکیب تازه افزوده می شود، تعجبآور نیست که بررسی این ترکیبات، رشته ویژهای را در شیمی به خود اختصاص دهد. شیمی آلی اهمیت فوقالعاده زیادی در تکنولوژی دارد و در واقع، شیمی رنگدانه ها و داروها، کاغذ و جوهر، رنگهای نقاشی و پلاستیکها، بنزین و تایرهای لاستیکی است؛ همچنین، شیمی غذایی است که میخوریم و لباسی است که میپوشیم.
شیمی آلی شالوده زیست شناسی و پزشکی است. ساختمان موجودات زنده، به غیر از آب، عمدتاً از مواد آلی ساخته شدهاند؛ مولکولهای مورد بحث در زیست شناسی مولکولی همان مولکولهای آلی هستند. زیستشناسی در مقیاس مولکولی همان شیمی آلی است.
پیرگوشی نوعی افت شنوایی است که به تدریج با بالا رفتن سن در بیشتر افراد ایجاد می شود. کم شنوایی در سنین سالمندی ضایعه شایعی است. در حدود 35- 30 درصد بزرگسالان در سنین 65و 75 سالگی دچار کم شنوایی اند. تخمین زده می شود که 50-40 درصد افراد بالای 75 سال شنوایی شان افت کرده است.
کم شنوایی های مربوط به پیرگوشی، غالباً در اصوات فرکانس زیر است. به عنوان مثال برای بعضی افراد، شنیدن صدای چهچهه یک پرنده یا صدای زنگ زدن تلفن نزدیک شان مشکل است. ولی ممکن است همان فرد بتواند صدای بم کامیونی را از پایین خیابان بشنود.
علائم پیرگوشی چیست؟
در صورت وجود پیرگوشی، اصوات آهسته تر و با وضوح کمتر به نظر می رسند. این امر سبب می شود شنیدن و درک گفتار مشکل تر شود.
افراد دچار پیرگوشی ممکن است چند مورد از موارد زیر را تجربه کنند:
- به نظر می رسد دیگران به صورت نجوا یا زمزمه صحبت می کنند.
- شنیدن و افتراق اصوات"زیر"مانند(س) و (ش) برای آنان مشکل است.
- درک محاورات به ویژه در صورت وجود اصوات زمینه ای، مشکل است.
- شنیدن صدای مردان از صدای زیر زنانه برایشان راحت تر است.
-برخی اصوات آزاردهنده یا خیلی بلند به نظر می آیند.
- ممکن است دچار وزوز گوش (صدای زنگ، غرش یا هیس هیس در یک یا هر دو گوش) هم باشند.
علل ایجاد پیرگوشی چیست؟
در بیشتر موارد علت آن تغییرات گوش داخلی فرد است که با بالا رفتن سن به وجود می آید. اما تغییرات گوش میانی یا تغییرات کلی در راه عصبی شنوایی به مغز نیز ممکن است سبب بروز کم شنوایی شوند.
پیرگوشی غالباً در هر دو گوش است و هر دو را به یک اندازه تحت تاثیر قرار می دهد. از آنجا که روند افت شنوایی تدریجی است، افرادی که دچار پیرگوشی می شوند ممکن است متوجه کم شدن شنوایی خود نشوند.
کم شنوایی حسی عصبی، در اثر اختلال در گوش داخلی یا عصب شنوایی ایجاد می شود. پیرگوشی معمولاً یک اختلال شنوایی حسی- عصبی است و در اغلب موارد در اثر تغییرات تدریجی گوش داخلی، ایجاد می شود.
مجموعه ای از عوامل مانند: قرار گرفتن در معرض اصوات مربوط به ترافیک یا کارخانجات صنعتی، محیط های کاری پر سر و صدا، تجهیزات صدا دار و موسیقی بلند در طی سالیان متوالی، می تواند سبب ایجاد کم شنوایی حسی- عصبی شود.
کم شنوایی حسی- عصبی غالباً به دلیل آسیب دیدن سلول های مویی(گیرنده های حسی گوش داخلی) ایجاد می شود. این امر ممکن است در اثر عوامل ارثی، بالا رفتن سن، بیماری های مختلف و اثرات جانبی برخی داروها( آسپیرین و بعضی از آنتی بیوتیک ها) باشد.
پیرگوشی ممکن است در اثر تغییر در ذخیره خونی گوش ایجاد شود. این حالت در بیماری قلبی ، فشار خون بالا، اختلالات رگی ناشی از دیابت یا دیگر اشکالات خونی به وجود می آید.
گاهی اوقات پیرگوشی، ضایعه شنوایی انتقالی است، به این معنا که کاهش حساسیت به صدا ناشی از ناهنجاری در گوش خارجی یا گوش میانی است.
این ناهنجاری ها شامل کاهش عملکرد پرده صماخ یا کاهش عملکرد سه استخوانچه کوچک گوش میانی است که امواج صوتی را از پرده صماخ به گوش داخلی می رسانند.
طنز (Satire) از اقسام هجو است اما فرق آن با هجو این است که آن تندی و تیزی و صراحت هجو در طنز نیست. وانگهی در طنز معمولا مقاصد اصلاح طلبانه و اجتماعی مطرح است طنز کاستن از مقام و کیفیت کسی یا چیزی است به نحوی که باعث خنده و سرگرمی شود و گاهی در آن تحقیری باشد.
بین طنز و کمدی هم البته فرق است. در کمدی معمولا خنده به خاطر خنده مطرح است، اما در طنز خنده برای استهزاء است. بدین ترتیب طنز وسیله است نه هدف. در طنز کسی که مورد انتقاد قرار می گیرد ممکن است یک فرد خاص باشد یا یک تیپ یا یک طبقه یا ملّت و حتی یک نژاد. گاهی نویسنده قهرمان اثر را به سخره می گیرد، اما مراد او کسی یا کسانی بیرون از اثر ادبی است و بدین منظور حتی ممکن است از خود بدگوئی کند.
گاهی کسانی که دعوی و قصد اصلاح مفاسد اجتماعی و تهذیب اخلاق انسانی را داشته اند، به شیوه ی طنز پردازی روی آورده اند و آثار عبید در این زمینه مشهور است. شاعران بزرگ ما نیز در خلاق آثار خود از طنز غافل نبوده اند که به عنوان نمونه می توان از سعدی و حافظ نام برد.
منتقدان فرنگی طنز را به دو نوع رسمی Formal یا مستقیم Direct و غیر رسم تقسیم کرده اند. در طنز مستقیم ، سخنگو اول شخص است. این «من» ممکن است مستقیما با خواننده سخن بگوید یا با واسطه ی کس دیگری که در اثر مطرح است و اصطلاحاً حریف adversarius نامیده می شود. کار این «پامنبری خوان» شرح و بسط و توضیح و تفسیر طنز های سخنگو است.
در طنز مستقیم دو نوع اثر در ادبیات غربی معروف است که عنوان آن ها از اسم طنزنویسان معروف رومی هوراس Horace و جوونال Juvenal اخذ شده است. در طنز هوراسی Horatian Satire سخنگو فردی مودب و زیرک است که با طنزهایش بیشتر باعث سرگرمی و تفریح است تا خش و رنجش. زبان او نرم و ملایم است و گاهی خودش را به سخره می گیرد و هدف انتقاد قرار می دهد (مثل طنزهای حافظ). ر طنز جووانی Juvenalian Satire سخنگجو یک معلم جدی اخلاق است. سبک و زبانی موقر دارد، مفسده ها و خطاها را که به نظر او کاملا جدی هستند بدون گذشت مطرح می کند و باعث تحقیر و رنجش می شود. برخی از طنزهای دکتر جانسون از این قبیل است.
اما طنز غیر مستقیم، طنزی است که در آن قهرمانان اثر، خود و عقاید خود را به سخره می گیرند، گاهی هم نویسنده با تفسیرهای خود و با سبکی روایی، جریانات را مسخره تر نشان می دهد. یکی از انواع آن، Menippen Satire است که از نام فیلسوف یونانی منیپووس Menippus اخذ شده است. از انجا که وارو Varro یونانی هم به این شیوه می نوشت ، نورتروپ فرای در کتاب تشریح نقد ادبی ، به این گون طنز Varronian Satire گفته است. به هر حال ، در این شیوه، گروهی از شخصیت های ورّاج پر حرف که فخر فروش و متفاضل اند و نمایندگان نِحله های مختلف فکری و فلسفی محسوب می شوند، در طی مکالمات و بحث های گسترده ی خود - که معمولا در یک مجلس صورت می گیرد - عقاید و آرا و نقطه نظرهای روشنفکرانه ی دیگران را به نفع خود به باد انتقاد و س خره می گیرند. کاندید ولتر از این قبیل است.
در ادبیات فارسی طنز چه به صورت شعر و چه به صورت نثر، به صورت قطعات کوتاهی در دست است و فقط در سالیان اخیر و بعد از ر واج رمان نویسی است که داستان های بلند مبتنی بر طنز پدید آمده است، مانند آثار طنز نویس معروف ایرج پزشک زاد و برخی از آثار صادق هدایت. بزرگترین طنز نویس در ادبیات قدیم فارسی، عبید زاکانی است که از او آثاری به نظم و نثر در طنز به جا مانده است. طنز نویس بزرگ معاصر شادروان علی اکبر دهخدا صاحب چرند و پرند است. از آنچه که طنز و هجو معمولا به هم رد آمیخته است، برخی از قطعات ایرج میرزا را هم می توان طنز دانست.
اینک حکایتی در طنز از رساله ی دلگشای عبید زاکانی:
«دهقانی در اصفهان به خانه خی خواجه بهاء الدین صاحب دیوان رفت. با خواجه سرا گفت که با خواجه بگوی که خدا بیرون نشسته است و با تو کاری دارد. با خواجه بگفت، به احضار او اشارت کرد. چون در آمد پرسید که تو خدایی؟ گفت: آری. گفت: چگونه؟ گفت: حال آنکه من پیش، دهخدا و باغ خدا و خانه خدا بودم؛ نُوّاب تو، ده و باغ و خانه از من بستدند، خدا ماند.»
علاوه بر آثاری که کلا به قصد طنز و هزل نوشته شده اند، در هر اثر جدیی هم ممکن است طنز و شوخی و مطایبه دیده شود. گاهی اوقات حادثه آن قدر غیر منتظره است که ممکن است بی اختیار باعث خنده شود، به این حالت طنز موقعیت Irony Of Situation می گویند. مثلا در داستان ارمغان موبد The Gift Of Magi اثر او هنری وقتی قهرمان زن تناه دارایی خود یعنی گیسوان بلندش را در شب کریسمس می فروشد تا با آن زنجیری برای ساعت شوهرش بخر، متوجه می شود که شوهرش نیز تنها داراییش یعنی ساعتش را فروخته است تا به او شانه جواهر نشانی هدیه کند. در اینجا خنده، فی الواقع خنده ی درد است.
شوخی و مطایبه عناصر و عوامی هستند که در ادبیات از آن ها برای ایجاد نشاط و خنده در خواننده استفاده می کنند. بذله گویی در قدیم نشانه ی خش و ذکاوت بود و در انگلیسی Wit هم به معنی زیرکی و هم معنی بذله گویی است. نظامی در چهار مقاله در باب شاعر می نویسد: « و شاعر باید که در مجلس محاورت خوشگوی بود و در مجلس معاشرت خوشروی».
شوخی و مطایبه به قول فروید ممکن است فقط برای خنده و تفریح باشد Harmless Wit و یا هدف خاصی را در نظر داشته باشد و در آن طعنه و تعریضی باشد Tendency Wit . فرنگیان شوخی و مطایبه Wit را فقط در زمینه های کلامی به کار می برند، اما اگر در نمایش و فیلم، سر و وضع و رفتار و کردار کسی خنده دار باشد به آن Humour می گویند.
دیگر از اقسام طنز و مطایبه، حاضر جوابی Repartee است. در ادبیات ما مجانین عقلا و بهلول ها و افراد خردمند در جواب شاهان و بزرگان نکته یی در کار می کردند و با حاضر جوابی خود، باعث تنبه می شدند و گاهی خود یا دیگران را از مرگ می رهاندند.
در خاتمه بد نیست که چند کلمه یی هم در مورد «کاریکلماتور» که در سالیان اخیر در ایران به وجود آمده است بنویسیم. کلمه کاریکلماتور را به طنز ار ترکیب دو کلمه «کاریکاتور» و «کلمه» ساخته اند. کاریلکماتور سخنان کوتاه حکیمانه و طنز داری است که گاهی به کلمات قصار نزدیک می شود زیرا در آن نکته یی است. یکی از کسانی که به کاریکلماتور نویسی معروف شده است و در این زمینه کتب مستقلی به چاپ رسانده؛ پرویز شاهپور است و اینکه چند نمونه از او:
سکوت، عاشق شنیدن است.
زنبور عسلی که روی گل قالی بنشیند، دست خالی به کندو باز می گردد.
مطالعه در گورستان احتیاج به ورق زدن سنگ قبرها ندارد.
سوراخ موش، روزنه ی امید گربه است.
بر گرفته از انواع ادبی دکتر شمیسا
اصطلاح "علوم قرآنی" به مجموعه مسائل مرتبط با شناخت قرآن و شوون مختلف آن گفته میشود. علوم قرآنی مباحث بیرونی قرآن است و بر خلاف "معارف قرآنی" به درون و محتوای قرآن از جنبه تفسیری کاری ندارد. به عبارت دیگر علوم قرآنی مقدمهای برای معارف قرآنی و تفسیر است.
علوم را از این جهت به صیغه جمع گفتهاند که هر یک از مسائل مطرح در علوم قرآنی در چارچوب خود استقلال دارد و غالبا ارتباط تنگاتنگی با دیگر مسائل علوم قرآنی ندارد و شاخهای مستقل شناخته میشود. به همین دلیل بین آنها یک نظم طبیعی برقرار نیست که رعایت ترتیب بحث ضروری باشد، لذا هر مسأله جدا از دیگر مسائل قابل بحث و بررسی است.
در علوم قرآنی مباحثی مانند پدیده وحی، تاریخ نزول قرآن، جمع و تألیف قرآن، مسأله قرائت و قراء، محکم و متشابه، ناسخ و منسوخ، اعجاز قرآن و ابعاد آن، مصونیت قرآن از تحریف و ... مطرح میباشد. با نگاهی به این عناوین ضرورت بحث در علوم قرآنی روشن میشود. به عنوان مثال تا اثبات نگردد که قرآن، کلام الهی است بحث از محتوای آن بی مورد است و یا این که تا مفهوم نسخ روشن نشود و آیات ناسخ و منسوخ و محکم و متشابه از یکدیگر تمییز داده نشود، ورود به تفسیر خطا برانگیز خواهد بود. لذا بخش دین و اندیشه از این پس طی سلسله مقالاتی به بررسی مباحث علوم قرآنی میپردازد.
منبع:
برگرفته از کتاب علوم قرآنی، محمدهادی معرفت