آغاز گفتگوی خواستگاری
قبل از پیش قدم شدن برای ازدواج باید نکاتی را راجع به همسر آینده تان بدانید اما از چه طریق؟
شناسایی خانواده و بستگان او
اصالت و شرافت خانوادگی یعنی سابقه ایمان و دینداری، اخلاق و حسن شهرت خانواده در بین افراد جامعه بالاخص اهل ایمان از اهمیت بالایی برخوردار است البته برای آشنایی بیشتر و شناسایی عمیقتر، میتوانید قبل از خواستگاری رسمی، با پدر و مادر دختر یا پسر، با برادر و خواهرش و دایی و عمویش گفتگو کنید که امیرالمومنین علیهالسلام میفرماید:
«گفتگو کنید تا شناخته شوید، زیرا آدمی در زیر زبانش پنهان است.»
و نیز میفرماید: «هیچکس چیزی را در قلب خود نهان نکرد مگر اینکه در گسترهی چهرهاش و لغزشهای گفتارش آشکار گردد.»
بر این اساس با هوشمندی و دقت میتوانید میزان شایستگیها و زمینه قبول آنان را بسنجید و در یابید. البته بهتر است که این گفتگوها، غیر مستقیم و حتی المقدور نا محسوس باشد و خوب است که خلاصهی گفتگو را برای جمع بندینهایی و رایزنی یادداشت کنید.
گفتگو با دوستان و معاشران
دوستان و آشنایان نزدیک خانواده او و مخصوصاً برخی دوستان صمیمی فرد مورد نظر را شخصا و یا به وسیله اعضای خانواده خود ببینید و با آنان گفتگو کنید و از آنان محترمانه پرسوجو نمایید. با شنیدن گفتار و آشنایی با رفتار و اخلاق دوستان و معاشران تا حدودی میتوان به روش و منش فرد مورد نظر و خانواده او پی برد، زیرا انسانها معمولاً با کسانی دوست میشوند که همانند آنان باشند.
گفتگو با اساتید و معلمان
با برخی از اساتید و معلمان فرد مورد نظر نیز میتوانید گفتگو کنید از آنان تحقیق و پرسش کنید و بنگرید که آنان از صفات بایسته و شایستهای او چه میگویند.
دیدار و گفتگو با شخص او
در مراحل پایانی با خود فرد نیز به گفتگو بنشینید تا به زوایای پنهان شخصیت فرد پی ببرید. خوب است که در این دیدار، دیدگاه کلی خود از زندگی و برخی از انتظارات مهم و اساسی را برای یکدیگر بگویید و بشنوید و جمال ظاهر و باطن او را ببینید و بپسندید.
نکاتی را که هنگام گفتگو باید در نظر داشت عبارتند از:
گفتگو نباید حالت بازجویی داشته باشد
به پاسخها و برخوردها نباید حساسیت نشان داد یا زود قضاوت کرد.
سعی شود نکات مثبت و منفی فرد مورد نظر را پس از جلسه یادداشت نمود تا در مرحله تصمیمگیری مورد ارزیابی قرار گیرد. باید توجه داشت که خوبیها هیچگاه در یک فرد جمع نمیشود باید فرد مورد نظر را در مجموع مورد ارزیابی قرار داد.
لازم است در جریان انتخاب در تمام مراحل بررسی، تحقیق و شناسایی از کمک، راهنمایی و مشورت پدر و مادر و برخی از اقوام فهمیده و دلسوز خود بهرهمند شوید چرا که اینان به علت علاقه خویشاوندی میتوانند از آغاز تا پایان به خوبی یار و یاور و راهنمای فرزند خویش باشند.
اهمیت و ضرورت گفتگو
دیدار و گفتگوی دو جوان- دختر و پسر- که میخواهند مقدمهی ازدواج را پایه ریزی کنند. نه تنها گناه محسوب نمیشود بلکه در تداوم زندگی آنها بسیار موثر میباشد.
تردیدی نیست که توافق اخلاقی زن و شوهر رکن اساسی سعادت و سلامت زندگی آنهاست. پس دختر و پسر با مذاکره و گفتگوی حضوری میتوانند با خصوصیات اخلاقی و روحیات یکدیگر قبل از انتخاب آشنا شوند.
در گذشته ازدواجهای سنتی براساس صلاحدید بزرگان فامیل صورت میگرفت ولی امروزه به علت تغییرات اجتماعی (بالا رفتن سطح تحصیلات جوانان، تفاوتهای فکری، رشد فرهنگی و امثال آنها) شکل سنتی ازدواج دیگر زیاد مرسوم نیست.
کوچه شروع یک زندگی میتواند از طریق خواستگاری باشد. ولی لازم است که جوانان پس از خواستگاری سنتی و آشنایی با یکدیگر، حداقل از نقطه نظرها، عقاید و تفکرات یکدیگر با خبر شوند.
نشست و برخاست، گفتگو و تامل در رفتار و کردار یکدیگر، جوانان را قادر میسازد که در صورت عدم تفاهم، از ادامه گفتگو، پیش از آنکه عوامل عاطفی به وجود آید، جلوگیری نمایند.
گفتگو اگر به شیوهی درست صورت بگیرد، میتواند در استحکام کانون زندگی آینده نقش بسزایی داشته باشد، بدین معنی که با هماهنگی خانواده و در حضور آنها باشد و رعایت موازین شرعی بشود. برای اینکه اگر ازدواج صورت نگرفت. پیامدهای اجتماعی ناگوار به دنبال نداشته باشد.