8 دقیقه ی نوری از زمین تا خورشید و عطارد
خورشید تنها منبع انرژی منظومه ی شمسی بزرگترین و داغ ترین جسم در این بخش از فضا می باشد.
دمای سطح خورشید 6000 درجه ی سانتی گراد است، یعنی دمای کوره ی ذوب فولاد! اگر بخواهید سطح خورشید را تصور کنید، دریایی از گاز ملتهب را در نظر بگیرید که انرژی بینهایت خود را از اعماق خورشید دریافت می کند. تصویر شماره ی 1 عکسی است که توسط فیلتر های مخصوص از همین دریای آشوبناک آتشین است!
خورشید آنقدر بزرگ است که بیش از یک میلیون زمین درون آن جا می شود. در تصویر شماره ی 2 اندازه ی زمین در برابر یکی از زبانه های آتشین خورشیدی به خوبی دیده می شود!
شاید این پرسش برای ما ایجاد شده باشد که منبع این انرژی ناتمام خورشیدی چیست؟ آیا مقدار زیادی چوب درون خورشید قرار گرفته است!؟ یا لوله ی گاز درون آن وصل کرده اند؟ واقعیت این است که هیچ کدام از این منابع انرژی نمی تواند جوابگوی انرژی فوق العاده زیاد و شدید خورشیدی در طول میلیاردها سال باشد.
زمانی که دانشمندان با انرژی هسته ای آشنا شدند، متوجه شدند که بهترین گزینه برای منبع انرژی خورشیدی، انرژی هسته ای است.
در اعماق درون خورشید با تبدیل اتمهای هیدروژن به هلیوم مقدار بسیار زیادی انرژی هسته ای تولید می شود. فشار و دمای بسیار بالای مرکز خورشید به حدود 55 میلیون درجه ی سانتی گراد می رسد. انرژی تولید شده در مرکز خورشید میلونها سال طول می کشد تا از توده های گاز درون خورشید عبور کند و به سطح آن برسد.
گاهی اوقات کره ی ماه جلوی نور خورشید را می گیرد و ممکن است کسوف یا خورشید گرفتگی روی دهد. اگر ماه تمام قرص خورشید را بپوشاند، کسوف کلی ایجاد می شود. در تصویر 3 نمایی از یک کسوف کلی دیده می شود. اگر دقت کنید زبانه های آتشین خورشید که از لبه های ماه بیرون زده، را می بینید.
شاید تعجب کنید اگر بدانید تمامی ستارگان آسمان شب، در واقع چیزی شبیه خورشید هستند. بعضی داغتر از خورشید، و بعضی سردتر. بعضی ها هم صدها بار بزرگتر از خورشیدند و تعدادی هم از زمین بزرگتر نیستند!
ولی خورشید در منظومه ی شمسی تنها نیست، بلکه عُطارِد نزدیکترین سیاره به خورشید، باعث می شود که خورشید احساس تنهایی نکند، و باسرعت زیادی هر 88 روز به دور خورشید می گردد.
سیاره ی عُطارِد از بعضی جهات شبیه ماه است. مثلاً همانند ماه، هوایی اطراف خود ندارد و سطحش با دهانه های فراوان برخوردی پر شده است. تصویر 4 نمایی از این سیاره را نشان می دهد.
در این تصویر مرز بین تاریکی و روشنایی دیده می شود. قسمت روشن این سیاره، بخشی است که نور خورشید مستقیما به آن می تابد و دمای بسیار زیادی پیدا می کند، ولی در قسمت تاریک سیاره که شبِ عطارد محسوب می شود دما بسیار پایین می آید! بسیار عجیب است که چطور سیاره ای مانند عطارد که اینقدر به خورشید نزدیک است، شبهای بسیار سردی داشته باشد! نبود جو در اطراف این سیاره باعث شده است، گرمای خورشید که در روز به عطارد می رسد، حفظ نگردد و با چرخیدن سیاره و فرارسیدن شب، سریعاً دما افت کند. به طوری که در بخش روز سیاره که با نور خورشید روشن است، دما به 420 درجه ی سانتی گراد، ولی در شبهای سیاره که بخش تاریک آن است، دما تا 180- درجه ی سانتی گراد افت می کند! تمام این اتفاقات به این دلیل است که عطارد جو ندارد که دمای روز را با خود نگه دارد و مانع سرد شدن عطارد در شبها شود.
از طرف دیگر، نبودِ جو در اطراف عطارد باعث می شود که تمامی سنگهای آسمانی بدون هیچ مانعی با سطح عطارد برخورد داشته باشند و به همین دلیل سطح عطارد پر از دهانه های برخوردی می باشد که در تصویر 5 یکی از آنها دیده می شود.