بسیارى در مورد سوار کردن کامپیوتر و یا خرید یک کامپیوتر آماده سر دوراهى قرار دارند.
آنها مىدانند که اگر خودشان سیستم را سوار کنند از مزایاى بسیارى برخوردار خواهند شد، اما اگر این عمل با شکست مواجه شود، تمام هزینه و تلاشى که براى مونتاژ کامپیوتر صرف کردهاند به هدر مىرود.
سوار کردن سیستم، همچون هر مقوله دیگرى که در دنیاى کامپیوتر مطرح است به عواملى بستگى دارد که اگر این عوامل رعایت گردد و درست و به موقع به کار برده شود، مىتوان به نتایج مطلوبى چون درست کردن یک سیستم دلخواه، صرفهجویى در هزینهها و آشنایى بیشتر با فناورىهاى کامپیوترى دست پیدا کرد.
اما چه مواردى مىتوانند مونتاژ یا سوار کردن یک سیستم را موفق سازند؟
ابزار و مهارتهاى مورد نیاز
اولین چیزى که هنگام سوار کردن سیستم باید مدنظر قرار داد این است که آیا شما از مهارت لازم براى این کار برخوردار هستید یا خیر؟ در حقیقت مهارت، حرف اول را مىزند. پس از آن که از داشتن مهارت کافى براى سرهم کردن سیستم مطمئن شدید دیگر نباید نگران تهیه ابزار باشید، چون براى سرهم کردن سیستم جز تعدادى ابزار اولیه و ساده به ابزار دیگرى نیاز نیست.
براى مثال شما به ابزارى مانند لحیم، ولتسنج و... نیاز ندارید، چون قرار نیست که برد مدار یا مادربرد سرهم کنید بلکه یک سرى مدار و قطعات آماده را باید به هم وصل کرده و کامپیوتر دلخواهتان را به وجود آورید.
براى سر هم کردن سیستم به ابزار سادهاى مانند پیچگوشتى دو سو و چهارسو، انبردست و دمباریک احتیاج دارید.
مچبند ضد الکتریسیته ساکن هم مىتواند در لیست ابزارى که براى سر هم کردن سیستم تهیه مىکنید قرار گیرد.
البته مىتوان از این مچبند استفاده نکرد، اما در آن صورت باید حواستان دائما به تخلیه الکتریسیته ساکن موجود در بدنتان باشد.
مچبندهاى ضدالکتریسیته ساکن قیمت زیادى ندارند، اما مقدار کمى الکتریسیته ساکن مىتواند موجب سوختن مادربرد و cpu شما (که از گرانترین اجزاى موجود در کامپیوتر هستند.) شود.
به همین دلیل نیز باید قبل از دست زدن به هر کدام از قطعات داخل کامپیوتر، الکتریسیته خود را تخلیه کنید. یکى از مسائل دیگرى که هنگام سرهم کردن یک سیستم باید به آن توجه کنید مطالعه دقیق دفترچه همراه هر قطعه و دنبال کردن دستورالعملهاى ذکر شده در آن است.
امروزه مستندات دقیق و کاملى همراه هر قطعه ارائه مىشود به گونهاى که کاربر مبتدى مىتواند با تکیه بر دستورالعملهاى موجود در آنها از کمک افراد دیگر بىنیاز باشد.
قطعات مورد نیاز
سیستم کامپیوترى خصوصا براى یک کاربر عادی، پیچیده به نظر مىرسد، اما در واقع چنین نیست. قطعاتى که براى سر هم کردن یک کامپیوتر نیاز دارید، عبارتند از: مادربرد، CPU ، RAM ، هارد دیسک، درایو CD-RAM ، کارت تصویر و کارت صدا <البته برخى از کاربران از کارت تصویر و کارت صداى onboard استفاده مىکنند و چنین کاربرانى نیاز به کارت صدا و یا کارت تصویر جداگانه ندارند>، یک یا دو فن (به غیر از فنى که همراه cpu است)، مانیتور، صفحه کلید، ماوس، درایو فلاپى و تعدادى کابل.
به این ترتیب بین 10 تا 12 قطعه براى سر هم کردن یک کامپیوتر کافى است و تنها چیزى که شما نیاز دارید آشنایى با نحوه اتصال این قطعات به یکدیگر است. دانستن الکترونیک درون هر قطعه به دردتان نمىخورد، چون قرار نیست که شما آن قطعه را بسازید.
نگران چه چیزى باشیم؟
پس از کسب مهارت، تهیه قطعات و لوازم موردنیاز، آیا باز هم جایى براى نگرانى وجود دارد؟
بسیارى از کاربران دوست دارند بدانند سوار کردن یک سیستم چه مزایایى برایشان دارد، آنها بیشتر نگران این موضوع هستند که آیا فواید حاصل از سوار کردن سیستم به زحمتى که براى آن کشیده مىشود مىارزد یا خیر. در پاسخ به چنین کاربرانى باید ابتدا از آنها پرسید که هدفشان از سر هم کردن سیستم چیست؟
ازجمله اهدافى که اکثر کاربران به آنها اشاره مىکنند مىتوان از صرفهجویى در هزینه، کسب تجربه در زمینه مونتاژ سیستم، ایجاد سیستمى براى انجام اهداف خاص و آگاهى از آنچه که واقعا در درون کامپیوتر وجود دارد نام برد. هر یک از این اهداف به جاى خود قابل تامل است و مىتواند هدف مهمى براى کاربر به حساب آید. کاربرى که داراى وقت و مهارت کافى است مىتواند با درست کردن سیستم دلخواه خود از تمام اهداف بالا یکجا بهرهمند شود.
او مىداند که چگونه سیستم خود را ارتقا دهد و اگر قطعهاى خراب شد، جاى آن کجاست و چگونه آن را تعمیر کند.
در میان اهدافى که در بالا براى مونتاژ سیستم ذکر شد، صرفهجویى در هزینهها از کم اهمیتترین آنها است. چون امروزه فروشگاههاى کامپیوترى بسیارى وجود دارند که با گرفتن مبلغ اندکى (10 تا 15هزار تومان) کار مونتاژ کردن قطعات را براى کاربر انجام مىدهند.
به این ترتیب با وجود چنین شرایطى نمىتوان بر هدف مذکور تاکید کرد. اما اهداف دیگرى چون ایجاد یک سیستم دلخواه براى آن که بتواند اهداف خاصى را انجام دهد و آگاهى از آنچه که در درون کامپیوتر وجود دارد ازجمله اهداف بسیار مهم در کار مونتاژ به حساب مىآیند.
وقتى براى اولین بار عمل مونتاژ را انجام مىدهید در حین این کار اطلاعات و دانش بسیارى کسب مىکنید. شما ناچار هستید که با هر قطعه، عملکردها و خصوصیاتش آشنا شوید. همچنین سیستم مونتاژ شده مىتواند دقیقا نیازى را برآورده کند که به دنبالش هستید.
براى مثال اگر شما کارهاى گرافیکى سطح بالا انجام مىدهید، سیستمى که مىبندید با سیستمى که براى انجام عملیاتهاى ریاضى پیچیده مونتاژ مىشود تفاوت خواهد داشت.
چند توصیه
1- گارانتى را فراموش نکنید: از آنجایى که شما براى اولین بار است کار مونتاژ را انجام مىدهید، برخوردارى از گارانتى براى تمام قطعات، یک امر ضرورى به حساب مىآید. همچنین محصولاتى را تهیه کنید که از پشتیبانى فنى شرکتهاى تولیدکننده برخوردار هستند. پشتیبانى فنى مىتواند از طریق تلفن، اینترنت و یا سایر امکانات ارائه شود.
اگر در حین سر هم کردن سیستم، قطعهاى بسوزد مىتوانید با تکیه بر گارانتى، آن را مجددا تهیه کنید. همچنین اگر پس از آن که سیستم را سر هم کردید قطعهاى کار نکرد و یا عملکرد کلى سیستم دچار مشکل شد مىتوانید با بخش پشتیبانى فنى یک قطعه و یا قطعات مختلف تماس گرفته و ایراد به وجود آمده را شناسایى و بر طرف سازید.
2- سازگارى قطعات مهم است: با یک هزینه مشخص مىتوان سیستمهاى مختلفى را به وجود آورد، چون در بازار شما براى هر قطعه جایگزینهاى بسیارى را پیدا مىکنید که قیمتشان با هم یکى است. در چنین مواقعى باید قبل از هر چیز از سازگارى قطعات مختلفى که انتخاب مىشوند، مطمئنشوید. وقتى قطعهاى را انتخاب کردید، مدل و نوع آن درباره قطعات دیگرى که انتخاب مىشوند، تصمیم مىگیرد. میزان این تصمیمگیرى درباره قطعات مختلف متفاوت است.
سخن آخر
مونتاژ سیستم براى کاربرانى که به دنبال شناخت قطعات سیستم هستند و یا افرادى که مىخواهند سیستمهاى اختصاصى به وجود آورند پروژه مهمى به حساب مىآید. اگر در منزل قطعات کامپیوترى بدون استفادهاى وجود داشته باشد مىتوان با تهیه چند قطعه دیگر و مونتاژ آنها سیستم کارآمدى به وجود آورد. چنین اقدامى یک حرکت هوشمند به حساب مىآید و مىتواند فواید بسیارى براى شما داشته باشد. اما اگر در مونتاژ سیستم شتاب به خرج داده و ناآگاهانه عمل کنید در آن صورت خود را به مخمصهاى گرفتار مىکنید که چیزى جز یک خاطره ناخوشایند به همراه ندارد.
همه کامپیوتر ها یک جور نیستند: اجزاى همه کامپیوتر ها، چه کامپیوترهاى خانگى چه انواع بزرگ تر، ساخته چند تولید کننده محدود هستند. در واقع فروشنده ها همه قطعات کامپیوتر را به تنهایى نمى سازند، آنها فقط قطعات را از تولید کنندگان اجزا خریدارى مى کنند. بعضى از این تولید کنندگان از بقیه بهتر هستند. تقریباً همه آنها کیفیت و قیمت هایى در یک محدوده معین دارند، اغلب و نه همیشه قیمت در تناسب مستقیم با کیفیت، عملکرد و عمر تولیداتشان است. به علاوه براى باقى ماندن در بازار حتى بهترین تولید کنندگان هم مجبور هستند قطعاتى با قیمت کمتر نیز تولید کنند. بعضى از این قطعات ارزان به خاطر کیفیت کمتر در عملکرد صحیح یک کامپیوتر امروزى اختلال به وجود مى آورند.
• زمان همه چیز است!
درست مثل یک ارکستر که از تعدادى موسیقیدان تشکیل شده که باید در مجموع صداى بهنجارى تولید کنند، یک کامپیوتر مدرن هم میلیون ها نوازنده دارد که نه چندان نت در ثانیه، بلکه میلیون ها نت را همزمان اجرا مى کند. اگر فقط یکى از این نوازنده هاى کوچک به اندازه کسرى از یک میلیونیم ثانیه زود یا دیر بنوازد، همه گروه همنواز دیجیتال ما قفل مى کند، یا دچار آسیب مى شود. همه کسانى که در یک ارکستر مى نوازند به یک اندازه ماهر نیستند. یکى یا دو تا خارق العاده اند، بیشترشان متوسط هستند و ممکن است یکى از نوازندگان چندان آمادگى براى نواختن نداشته باشد. یک نوازنده بد در گروه موسیقى باعث توقف اجرا نمى شود، اما نشان دهنده تفاوت یک گروه خوب و بد هست. اما یک نوازنده بد در کامپیوتر شما مى تواند واقعاً اجراى گروه دیجیتالى تان را متوقف کند! همه مى دانیم که کامپیوتر ها با برق کار مى کنند و مى دانیم که جریان برق تولید گرما مى کند. چند درجه بالا یا پائین یا چند ولت کمتر و بیشتر مى تواند باعث شود قطعه اى که در مرز دما یا ولتاژ کار مى کند خیلى سریع تر یا آرام تر کار کند. مانند موسیقیدانى که حقوق کمى مى گیرد، قطعات ارزان تر نیز به خوبى گران تر ها کارشان را انجام نمى دهند. اگر یک ارکستر تنها موسیقیدان هاى ارزان قیمت را به کار گیرد چه اتفاقى مى افتد؟ اگر این موسیقیدان ها را در یک محیط خیلى گرم یا سرد مجبور به نواختن کند چه؟ سئوال سختى نیست، مواظب گوش هایتان موقع شنیدن اجراى این گروه باشید.
• همه چیز پول نیست
حتى یک موسیقیدان جهانى نیز اگر در شرایط درستى کار نکند نمى تواند اجراى خوبى داشته باشد. استفاده نادرست از قطعات کامپیوتر هم درست مثل همین است. اگر درست از کامپیوتر تان استفاده نکنید در بهترین حالت خوب کار نمى کند، یا کار نمى کند یا در حالت بدتر منفجر مى شود! بنگ! رایج ترین مشکلى که باعث از کار افتادن یک مدار مجتمع (IC) و قطعات کوچک درون کامپیوتر تان مى شود «مهاجرت آلومینیوم» است. سیم هاى آلومینیومى کوچک یک چیپ به شکل موازى و در فاصله خیلى کمى از هم قرار گرفته اند. گرما، جریان الکتریستیه و گذشت زمان باعث مى شود آلومینیوم یکى از سیم ها به آرامى در حفره بین سیم ها جریان یابد و باعث ایجاد اتصال کوتاه در مدار شود. چیپ هاى با کیفیت بالا طورى طراحى شده اند که این مهاجرت اتم ها را حداقل کنند، و اغلب پیش از آن که دچار اتصالى شوند براى چند دهه کار مى کنند، اما عوامل زیادى هستند که باعث تسریع این اتفاق مى شوند. قطعات ارزان، گرماى بیش از حد، طراحى قطعات در شرایط حاشیه اى و مرزى و کارکرد یا استفاده نادرست مى توانند باعث خرابى زودتر از موعد یک چیپ در اثر مهاجرت آلومینیوم شود. پس هر قطعه اى یک عمر محدود دارد و همه تلاش شما به عنوان یک کاربر باید این باشد که مانع از کار افتادگى زودرس قطعات درون کامپیوترتان شوید.
مشکل دیگرى که اغلب پیش مى آید تخلیه الکتریسیته ساکن است. گاهى برخورد نادرست یک تعمیر کار کامپیوتر با قطعه شما مى تواند به سادگى باعث از کارافتادگى زودرس آن به علت تخلیه الکتریسیته ساکن شود. خیلى ساده اگر روکش کامپیوترتان را بردارند و قطعات داخلى آن را مستقیماً لمس کنند، ممکن است قطعه اى که سال ها است کار کرده در جا نابود شود یا ظرف چند روز یا چند ماه از کار بیفتد. اگر کامپیوتر تان امروز از کار افتاد فکر کنید، چه مى دانم شاید یک سال پیش کسى روکش آن را برداشته و به قطعات داخلى آن دست زده. براى این که بفهمید تخلیه الکتریکى دقیقاً چه بلایى مى تواند بر سر کامپیوتر تان بیاورد عکسى را که با میکروسکوپ الکترونیکى تهیه شده دقیق ببینید. این تنها یکى از صدها ترانزیستورى است که در اثر کوچک ترین تخلیه الکتریکى نابود مى شوند. پس توصیه آخر: هیچ وقت به کسى که نمى داند تخلیه الکتریسیته ساکن چیست یا تجهیزات لازم براى جلوگیرى از آن را ندارد اجازه ندهید قطعات داخل کامپیوترتان را لمس کند. (نکته جالب این است که این مسئله تقریباً شامل همه کسانى که در ایران به کار بستن یا تعمیرات کامپیوتر مشغولند، مى شود. بدتر آن که تجهیزات لازم براى جلوگیرى از این مشکل هم خیلى ساده هستند: یک اتصال زمین خوب و یک دستبند ضد تخلیه الکتریسیته ساکن یا ESD).
برگرفته از روزنامه شرق
از دستـرس خـارج شدن درایوهای کامپیوتر، بخش بزرگی از عملکـرد کامپیوتـر شمـا را غیـر فعال میکنـد. حتـی اگر بـتوانید به فایلهای موجود در درایوهای هارددیسک کامپیوتر خود دسترسی داشته باشید، بـاز هـم عـدم دستـرسـی بـه درایـو CD یا DVD میتواند مشکل ساز باشد.
مشکل وقتی بروز میکنـد که کاربـر، یک برنامه به ویژه از نوع ضد ویروس یا نـرم افزارهای ضبط CD را روی سیستم خود نصب یا اجـرا میکند یا برنـامهای از ایـن نوع را که بر روی سیستم قرار دارد، از حالت نصب خارج میکنـد (UNINSTALL). البتـه این تنها دلیل ممکن نیست. اما منشا اصلی مشکل در این بـرنامه ها ایجاد تغییرات نادرست دررجیستری سیستم است.
وقتـی شما برنـامهای را نصب یا حـذف میکنیـد، اطلاعـاترجیستـری خود به خـود تغییـر میکند (یا باید تغییر کند) یا تغییرات در رجیستـری با یک برنامه موجود در تناقض است و یا حالتهـای حذف همه ورودیهـای مرتبط با برنـامه، از رجیستری حذف نشدهاند. باقی ماندن اطلاعات در رجیستری نیز میتوانـد مشکل ساز باشد.
دریافت یک برنامه اصلاح رجیستری
برای رفع چنین ایرادهایی از رجیستری سیستم، میتوانید از آدرسWWW.AUMHA.ORG/DOWNLOADS/CDGONE.ZIP یک برنامه اصلاح کننده رجیستری دریافت کنید. اما قبل از آنکه این نسخه را دریافت و استفاده کنید، باید نکات زیر را در نظر بگیرید:
کاربران ویندوزXP ابتدا باید با استفاده از ابـزار تهیه نسخه پشتیبان، یک کپـی از رجیستری سیستـم خود تهیه کنند.
برای تهیه پشتیبان: در پنجره RUN عبارت "REGEDIT " را تایپ کنید. برنامه رجیستری باز می شود، گزینه EXPORT را از منوی FILE انتخاب کنید.و فایل پشتیبان را ذخیره نمایید.
اگر که با رجیستری کار کردید و دیدید که اشتباها یک فایل را پاک کرده و یا نام آنرا تغییر دادید، می توانید برای برگشتن به وضعیت سابق، بر روی فایل پشتیبان ایجاد شده (همان فایلی را که از طریق فرمان EXPORT ذخیره کردید)، دوبار کلیک کنید و به سوالی که از شما می پرسد، جواب YES دهید. دقت داشته باشید که پسوند فایلهای رجیستری، REG می باشد.
بعد از ایجاد نسخـه پشتیبـان، میتـوانید برنامه را مستقیمـا اجـرا کرده یا آن را روی سیستم خود ذخیـره و سپـس اجـرا کنید. اگـر به هیـچ یک از درایوهـای سیستم خود دسترسی ندارید، این برنـامه را مستقیما اجرا کنید. در غیر این صـورت بـرنامه را در یکی از درایـوها ذخیره کرده سپس با یـک ویروس یاب محتویات برنامه را بررسی کنید.
نـام نرمافزار ترمیمی که به آن نیاز دارید CDGONE.REG است. فایـل را بـاز کنید. ایـن فـایـل از طـریق حذف ورودیهـایی که برنامه ایـراد دار به رجیستری شمـا افـزوده بود، رجیستری را اصلاح می کنـد. برنـامه خود را مجـددا راه انـدازی کنـید تـا درایـوهـای شـمـا در دسترس قـرار گیرند. اگر به بـرنـامهای که این مشکـل را ایجاد کرده نیاز دارید، باید مجددا آن را نصب کنید.
برنامه را غیرفعال و مجددا فعال کنید.
تولیدکنندگان نرم افزارهای معتبر هیچ گاه احتمال تداخل بین برنامه خود را با سایر برنامهها یا درایورها انکار نمی کنند.
درایورها برنامههای کوچکی هستند که قطعاتی مانند صفحه کلید و ماوس را کنترل می کنند. برای مثال سایت SYMANTEC واقع درآدرس WWW.SYMANTEC.COM، دستوراتی را در وب سایت خود قرار داده تا با آنها بتوان تداخل بین برنامه ضد ویروس NORTON ANTIVIRUS و درایوهای ذخیرهسازی قابل حمل را برطرف کرد.
این وب سایت گزارشی دارد مبنی بر اینکه یکی از امکانات برنامه ضدویروس NORTON با نام AUTO-PROTECT ممکن است در قسمت زمان بندی خود با بعضی از برنامـه هایی که هم زمان با بارگـذاری سیستم فعال می شوند، دچـار تداخل شود. راه حـل ارائه شده بـرای ایـن مشکل، غیرفعـال کـردن برنامه و سپس دوباره فعال کردن آن است.
این مثالهـا نشـان میدهد کـه در صـورت عـدم دستـرسـی به درایوهای سیستم، ابتـدا باید برنامههایی را که احتمـالا مشکل ساز شدهاند شناسایی کرد و سپس صفحه وب مرتبط با تولید کننده آن برنامه را بررسی کرد. به احتمال زیاد در قسمت پشتیبانی یا FAQ آن سایت، دستورات ویژهای خواهید یافت که نحوه حل مشکل را توضیح داده اند.
به روز رسانی برنامه های دیگر
یک راه حل احتمالی دیگر اصلاح جزئی یا به روز رسانی کامل برنامهای است که ممکن است منشا مشکل باشد. برای مثال کاربران NORTON ANTIVIRUS با تداخلی مواجه شدند که بین برنامه INCD از مجموعه برنامه های NERO و ضـد ویـروس NORTON رخ میدهـد. در صورت نصب نسخه 5 یا 6 نرم افزار NERO با ضـد ویروس NORTON به تداخـل بر میخورید و این امر میتـواند باعث از دسترس خارج شدن درایو CD شود.
اگر از یک برنامه ضبط CD مانند NERO استفاده می کنید، مطمئن شوید که آخرین برنامههای به روزرسانی این نرم افزار نصب شده است. فایلهـای به روز رسانـی برای حل مشکل تداخل بین نرمافزارها معمولا به صورت رایگان در سایت شرکت تولیدکننده قرار دارد.
همچنین اگر شما جدیدا ویندوز XP را روی یـک ویندوز قدیمیتر نصب کرده باشید و روی سیستمعامل قبلی شما، بعضی از برنامههـای خاص نصب باشد، احتمـالا با پیام خطایی با عنوان «عملکرد نادرست» مواجه خواهید شد که می گوید یکی از درایوهای خاص در دسترس نیست.
مایکروسافت دستـوراتی را در قسمـت پشتیبانـی و راهنمایـی وب سایت خود ارائه کرده است تا بتوان تداخلی را که هنگام ارتقای سیستم عامل خود به ویندوزXP با آن مواجه میشـوید را بـرطـرف سازید. بنابـراین برای یافتن تداخـل بین برنامهها و راه حـل موجود بـرای آنهـا به قسمت پشتیبانی سایت شرکت مایکروسافت مراجعه کنید.
کنترل کننده ها را بررسی کنید
کنترل جریان دادهها بین کامپیوتر و وسایل ذخیره سازی نظیر دیسکهای نوری، توسط کنترل کنندههایIDE (ابزارهای ارتباطی بین تجهیزات الکترونیک) انجام میشود. اگر کنترل کننده به درستی کار نکند درایو جانبی نیز از دسترس خارج می شود.
بـرای آنکه بدانید آیا سیستم شمـا با این مشکل مواجه است یا خیر، در ویندوز XP ابزار DEVICE MANAGER را از مسیر زیر انتخاب کنید:
START>CONTROLPANEL>SYSTEM>HARDWARE>DEVICE MANAGER
در پنجـره DEVICE MANAGER روی عـلامت (+) کنـار IDE یا IDE ATA/ATAPI CONTROLLERS کلیک کنید.
روی کنترلهـای لیست شـده کلیک راست کنیـد و سپس از لیست ظاهر شده گزینه PROPERTIES را انتخاب کنید. پنجره جدیـدی ظاهـر میشـود و در زبـانه GENERAL از این پنجـره می توانید وضعیت درایور مورد نظر را مشاهده کنید.
اگر درایور به درستی کار نمیکند، برای پیداکردن آدرس شرکت سـازنده آن درایـور و آدرس اینترنتی آن شرکت، زبانه DRIVER را انتخاب کنید. برای آنکه ببینید آیا نسخه به روز رسانی شده درایور موردنظر موجود است، در زبانه DRIVER از دکمه UPDATE DRIVER یا UNINSTALL استفاده کنید تـا مشکل درایور برطرف شود.
راهکار جلوگیری
برای جلوگیری از خارج از دسترس شدن درایوها، قبل از نصب هر برنامه جدید، از ابزار SYSTEM RESTORE استفاده کنید.
این ابزار به شما کمک میکند تا در صورت مواجهه با مشکل، دوباره عملکرد سیستم خود را به حالت عادی بازگردانید. از مسیر START>ALL PROGRAMS>ACCESSORIES>SYSTEM TOOLS، ابزار SYSTEM RESTORE را انتخاب کنید.
در پنـجـره ظاهـر شـده گـزینـه CREATE A RESTORE POINT را انتخاب کنید. حال تاریخ و ساعت را وارد کنید و سپس روی دکمه CREATE کلیک کنید. با این کار، برای سیستم عامل خود یک نقطه بازگشت (RESTORE POINT) ایجاد کردهاید.
هرگاه میخـواهید برنامه جدیـدی نصب کنید یا تغییراتی در رجیستری ایجاد کنید، حتما قبل از انجام تغییرات از برنامه SYSTEM RESTORE استفاده کنید. این کار بسیار ساده میتواند در رفع بسیاری از مشکلات احتمالی کارساز باشد.
منبع : ماهنامه وب
یکی از کارهایی که موقع تعویض هارد یا مواقع دیگر زیاد به آن نیاز خواهید داشت، انتقال فایل و برنامهها از یک هارد به هارد دیسک دیگر است. البته اگر دو کامپیوتر در اختیار داشته باشید به راحتی با اتصال شبکه یا از طریق کابل پورت موازی (و حتی سری) امکان اتصال دو کامپیوتر و مبادله دیتا بین آن دو وجود دارد. ولی اگر فقط یک کامپیوتر داشته باشید و یا مایل باشید که انتقال دیتا با سرعت بالا انجام گیرد بهترین کار اتصال هار دیسکها به یک کامپیوتر و مبادله دیتا بین آنهاست.
جهت اجرای این کار باید کمی حرفهای باشید و حواستان را جمع کنید. رایانهها معمولا دارای یک هارد دیسک هستند. در اولین قدم بهتر است که پارتیشنهای هارد دیسک خودتان را نامگذاری کنید، تا بعدا درایو های دو هارد را به راحتی از همدیگر تشخیص دهید.
برای این کار به My Computer رفته و روی یک پارتیشن کلیک راست کنید. گزینه Properties را انتخاب نمایید. در پنجره باز شده شما میتوانید نام پارتیشن را تغییر دهید. این کار را برای همه پارتیشنها تکرار کرده و نام آنها را به خاطر بسپارید. حالا رایانهتان را خاموش کنید .
شما هارددیسکی که میخواهید اطلاعات را از آن کپی کنید در اختیار دارید. هارددیسکهای امروزی یک کابل IDE یا sata برای اتصال به ماردبرد و یک کابل برق برای اتصال به power دارند. اما مهمترین نکته که شما باید به آن دقت کنید جامپرها هستند. معمولا روی بدنه هارد دیسکها نحوه قرار گیری جامپرها توضیح داده شده است. جامپر یک قطعه ریز است که میتوان به وسیله آن تنظیمات یک قطعه سخت افزاری را به صورت فیزیکی تغییر داد. در جدول موجود روی بدنه هارد دیسک به دنبال وضعیت Slave بگردید. شما باید جامپر هارد دیسک دوم را با توجه به توضیحات این جدول به حالت Slave تغییر بدهید.
قبل از باز کردن در کیس به مقاله "حفاظت در برابر ESD" نگاهی بیاندازید.حالا در کیس (رایانه خاموش) را باز کنید.
در کیس دنبال هارد خودتان بگردید. مشاهده میکنید که کابلی آن را به مادربرد متصل کرده است. این کابل از نوع نواری بوده معمولا دارای دو جای اتصال میباشد. ممکن است این کابل هم به هارد دیسک شما و هم به سی دی رام متصل باشد. شما می توانید از طریق همین کابل هارد دیسک دوم را به مادربرد متصل کنید . برای این کار می توانید جای اتصال دوم را از سیدی رام جدا کنید، به جای آن هارد دیسک را به این قسمت متصل کنید .(اگر در نظر دارید هر دو هارد را برای مدت طولانی استفاده نمایید برای اتصال سیدیرام کابل دیگری تهیه کنید)
حالا شما 2 هارد دیسک را از طریق یک کابل به مادربرد رایانه تان متصل کردهاید. هارد دیسک رایانه شما به عنوان هارد اصلی و میزبان(Master) و هارددیسک دوم به عنوان مهمان(Slave) به حساب میآید حالا باید برق مورد نیاز را برای هارد دیسک مهمان تامین کنید. به نوع فیش POWER هارد دیسک دقت کنید. یکی از این نوع فیشها احتمالا در رایانه شما به صورت آزاد وجود دارد. این کابلها همگی به سیستم اصلی برق رایانه متصل هستند. یکی از این فیشهای آزاد را به هارد دیسک میهمان وصل کنید. اگر قصد استفاده موقت از هارد دیسک دوم را دارید و نمی خواهید داخل کیس آنرا نصب نمایید، هارد را در موقعیتی قرار دهید که با سایر اجزا و بدنه کیس اتصال نداشته باشد.
حالا باید رایانه تان را روشن کنید. به محض روشن شدن رایانه کلید Delete را فشار دهید تا وارد تنظیمات Bios شوید. این منو ممکن است با توجه به نوع مادربرد متفاوت باشد. اما معولا در اولین منو تنظیمات هارد دیسک تعیین میشود
به منوی Standard Cmos Features بروید. معمولا به صورت پیش فرض مادربرد های جدید برای شناسایی هارد دیسکها در حالت اتوماتیک تنظیم شده اند. اگر این گونه نیست شما تنظیم این قسمت را به حالت Auto تغییر دهید تا مادربرد به به صورت خودکار هارددیسکها را شناسایی کند. بعد از انجام این کار از این منو بیرون آمده و گزینه Save and Exit را انتخاب کنید .
در صورتی که تمام مراحل را درست انجام داده باشید رایانه شما مثل سابق عمل میکند. ویندوز شما بالا میآید. اما با رفتن به قسمت My Computer متوجه اضافه شدن پارتیشن های جدید میشوید. پارتیشن های غریبه که نامشان برای شما آشنا نیست همان پارتیشنهای هارد دیسک مهمان هستند. حالا اطلاعاتی را که لازم دارید بین دو هارد دیسک کپی کنید. دقیقا مانند زمانی که روی هارد دیسک خودتان اطلاعات را از یک پارتیشن به پارتیشن دیگری کپی میکردید. بعد از تمام شدن کارتان دوباره رایانهتان را خاموش کنید. شما حالا باید همه چیز را به حالت اول برگردانید. هارد دیسک میهمان را با جدا کردن کابلهای مادر برد و برق جدا کنید .وضعیت جامپر روی آن را دوباره به حالت اول برگردانید. این حالت روی بدنه هارد دیسک با عنوان Master مشخص شده است. اگر محل اتصال دوم روی کابل قبلا به سی دی رام متصل بود دوباره آن را به همان وضعیت برگردانید . در کیس را هم کاملا ببندید .
توجه :هرگز با کامپیوتر روشن، هارد دیسک را به کامپیوترتان وصل یا از آن جدا نکنید.
ما غالباً از درایوهای دیسک سخت خود برای نصب یا حذف برنامهها، ذخیرهسازی یک فایل، باز کردن یک فایل و مواردی از این قبیل استفاده میکنیم. اما اجازه بدهید ببینیم که باید چه موارد دیگری را در نظر بگیریم؟ در واقع، درایوهای دیسک سخت یک گروه فوقالعاده پیچیده و بطور غیرقابل تصوری حساس از تجهیزات هستند. از سوی دیگر، آنها به یک مولفه جدائی ناپذیر در (تقریباً) هر یک از سیستمهای کامپیوتری که امروزه مشغول به کار هستند، تبدیل شدهاند. سیستم شما میتواند تا حدودی زیادی از نگهداری منظم درایو دیسک سخت به منظور حفظ آراستگی و سازماندهی آن و همچنین برطرف نمودن عیوب احتمالی، بهرهمند شود. اما پیش از هر چیز، بهتر است بفهمیم که درایوهای دیسک سخت اصولاً چه چیزی هستند و چه کاری انجام میدهند؟ از سوی دیگر، چرا این جزئیات اهمیت دارند؟
یک درایو دیسک سخت چیست؟
اولین داریو دیسک سخت IBM که در سال 1956 ابداع شد، از 50 صفحه (Platter) که بر روی یکدیگر قرار گرفته بودند و همچنین یک بازو، با کنترل خودکار تشکیل شده بود. هر صفحه، 24 اینچ قطر داشت و این صفحات با یکدیگر ترکیب شده بودند تا ظرفیت کلی (تنها) 5 مگابایت را فراهم نمایند. از آن زمان به بعد، فناوری دیسک سخت بطور غیرقابل تصوری تغییر کرده است. اما مفاهیم زیربنائی این صنعت همچنان ثابت ماندهاند.
درایوهای دیسک سخت، ابزارهای ذخیرهسازی دائمی هستند و این بدان معنی است که آنها داده را حتی زمانیکه به منبع تغذیه متصل نیستند، حفظ میکنند. آنها همچنین غیرقابل تفکیک هستند، به این معنی که دیسک (صفحه)، یک جزء لاینفک درایو است (بر خلاف یک دیسک فلاپی یا درایو اپتیکال). در داخل هر درایو، صفحات و هدهای متعددی وجود دارند. صفحات مغناطیسی شده، اطلاعات کدگذاری شده بصورت الکترونیکی را ذخیره کرده و خواندن و نوشتن دادهها را با جابجایی هدها (بر اساس دادههایی که CPU با مشخص نمودن موقعیت آنها بر روی صفحات، از کنترلر درایو درخواست میکند)، انجام میدهند.
مخازن گسترده اطلاعات و سرگرمیهایی که امروزه در دسترس قرار دارند، بدون وجود حجم عظیمی از انبارههای ذخیرهسازی مقیاسپذیر و قابل تهیه، غیرقابل تصور بودند.
درایوهای دیسک سخت چگونه کار میکنند؟
درایوهای دیسک سخت، حاوی تعدادی صفحات مغناطیسی شده هستند که توسط یک موتور و محور میچرخند و توسط یک هد و مکانیزم بازوی کنترل کننده، خوانده میشوند. شما میتوانید شیوه خواندن و نوشتن صفحات توسط هد را با شیوه خوانده شدن یک صفحه گرامافون توسط سوزن آن مقایسه کنید. البته به استثنای این واقعیت که درایوهای دیسک سخت حاوی چند صفحه هستند که دادهها بر روی هر دو طرف آنها نوشته شدهاند و هدها نیز هر دو طرف آنها را میخوانند. هدها در امتداد چرخش صفحات بر روی یک بالشتک بسیار کوچک (در حد میکروسکوپی) از هوا، پرواز میکنند و میدانهای مغناطیسی کوچکی را در امتداد پوشش صفحات ایجاد مینمایند که میتوانند بصورت صفرها و یکهای باینری خوانده شوند. هد و بازو، اطلاعات الکترونیکی را به/از کنترلر درایو منتقل میکنند که به نوبه خود برای تغذیه نرمافزارهای کاربردی، سختافزار و سیستم عامل، با پردازنده اصلی ارتباط برقرار مینماید. در حالیکه تمام این قطعات کوچک متحرک بر دقت غیرقابل تصوری تکیه دارند، فضای بسیار کوچکی برای خطا وجود دارد. زمان، تغییر و آسیبهای فیزیکی میتوانند باعث شوند که هدها با سطح صفحات برخورد نموده و اجزاء الکترونیکی ظریف درایو از کار بیفتند. با درایوهای خود (و ابزارهایی که این درایوها در آنها قرار دارند) رفتار محتاطانهای داشته باشید و بطور منظم از دادههای مهم خود کپی پشتیبان تهیه کنید تا درایو دیسک سخت خود را کمتر در معرض ریسکهای فاجعهآمیز قرار دهید.
همانطور که قبلاً نیز اشاره کردیم، درایوهای دیسک سخت تمام مولفههای مکانیکی و الکتریکی خود را در یک محفظه واحد جا میدهند که از اجزاء کاری ظریف داخل آن محافظت میکند. حتی ذرات کوچک گرد و غبار نیز میتوانند بطور جبران ناپذیری به سطوح فیزیکی درایو آسیب برسانند. با اینحال، درایوها برای تنظیم فشار هوای داخل و خارج محفظه خود، به روزنامههای فیلترگذاری شدهای نیاز دارند. حفظ فضاهای باز در اطراف درایو دیسک سختتان (چه داخلی و چه خارجی) و همچنین کنترل گرد و غبار در محیط، از اهمیت بسیار بالائی برخوردار است.
درایوهای دیسک سخت میتوانند با شیوههای متفاوتی با مادربرد و سایر اجزاء سیستم ارتباط برقرار کنند. متداولترین اینترفیس برای درایوهای داخلی، (EIDE (ٍٍEnhanced Integrated Drive Electronics است که معمولاً از کابلهای تخت خاکستری رنگ استفاده میکند. EIDE یک استاندارد ارتباطی نسبتاً سریع است که کاتکتورهای آن به آسانی متصل و جداسازی میشوند و کاملاً در همه جا حضور دارد. تعدادی از استانداردهای جدید نظیر SATA ، Fire Wire و 2.0 USB ، سلطه EIDE را تهدید میکنند. هر یک از این استانداردها، مزایائی را در زمینه سرعت، قابلیت حمل و یا راحتی ارائه میکنند که EIDE قادر به رقابت به آنها نمیباشد. هنگام خرید درایوهای جدید و یا جایگزین، مطمئن شوید که اینترفیسهای درایو با استانداردهای قابل دسترسی بر روی مادربرد و یا کیس کامپیوتر (برای درایوهای خارجی) شما انطباق دارند، هر چند که ارتقاء به سریعترین و جدیدترین استاندارد موجود در هر زمانیکه امکان داشته باشد، معمولاً ارزشمند خواهد بود.
برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله "SATA و IDE چه هستند؟" مراجعه نمایید.
درایوهای دیسک سخت چگونه دادهها را ذخیره میکنند؟
ساختارهای فیزیکی یک درایو دیسک سخت و ملاحظات جانبی آنها، از اهمیت کافی برخوردارند اما شناخت نحوه ذخیرهسازی و بازیابی دادهها نیز بر عملکرد و اعتماد پذیری دادهها تأثیر چشمگیری دارد.
درایوها دیسک سخت، دادهها را در حلقههای متحدالمرکز بر روی هر صفحه (Platter) مرتب میکنند. هر طرف یک صفحه، دارای یک هد مخصوص به خود است. هر حلقه کامل که بر روی صفحات مختلف تکرار میشود، یک سیلندر را تشکیل میدهد. سکتورها(sector)، برشهائی از هر سیلندر هستند (همانند پرههای یک چرخ) که تعداد مساوی از کمانها را تشکیل میدهند و این کمانها هرچه به مرکز صفحه نزدیکتر شویم، باریکتر میگردند.
هد، سیلندر و سکتور به همراه یکدیگر یک موقعیت منحصر بفرد برای هر قطعه از اطلاعات ذخیره شده بر روی درایو دیسک سخت را تشکیل میدهند.
با اینحال، تمام سکتورهای دارای اندازههای یکسانی نیستند و تمام درایوها نیز تعداد مشابهی از سکتورها را ایجاد نمیکنند. سیستمهای عامل، بهترین خصوصیات را با قرار دادن فایلها یا قطعات آنها برای پر کردن سکتورها در نزدیکترین فاصله ممکن، به بهترین شکل ایجاد میکنند اما اتلاف غیرقابل اجتناب فضا، همیشه بر کارآئی سیستم تأثیر میگذارد. به همین ترتیب، بسیاری از فایلها بزرگتر از آن هستند که در یک سکتور واحد جا بگیرند و فضای لازم برای ذخیرهسازی آنها نیز همیشه بصورت سکتورهای متوالی قابل دسترسی نخواهد بود. بنابراین، فایلها در سراسر درایو پخش میشوند در حالیکه سیستم عامل مسئولیت ردیابی هر یک از قطعات فایل را بر عهده دارد. در طول زمان، این تفرق باعث کاهش کارآئی سیستم شما میگردد زیرا فرآیند مکانیابی و بازیابی هر قطعه از یک فایل به تدریج دشوارتر میشود. نهایتاً، سیستمهای عامل و سایر نرمافزارهای کاربردی ردپای فایلها و یا قطعات آنها را گم میکنند، درایو از در هم ریختگی انباشته میشود و ریسک آسیبدیدگی یا برخورد فایلها نیز افزایش مییابد. تمام این محدودیتهای ذخیرهسازی دادهها، اهمیت یک نسخه ساده را افزایش میدهند: پاکسازی و نگهداری از سیستم فایل، تا حدود زیادی بر کارآئی و اعتمادپذیری درایو شما تأثیر میگذارد.
طول ناحیه در قالب بزرگتر از حد مجاز